تحلیل وضعیت هزینههای ارتباطی در آذر 1404 نشان میدهد که اینترنت، از یک کالای جانبی به یکی از سنگینترین اقلام سبد معیشت تبدیل شده است. طبق این تحلیل، هزینه اینترنت خانوار به مرز یک میلیون رسیده است.
بر اساس گزارش خبرگزاریهای داخلی، یک خانواده چهار نفره شهری در حال حاضر برای دسترسی به اینترنت ثابت و همراه، ماهانه مبلغی بین 800 هزار تا یک میلیون و دویست هزار تومان هزینه میکند. این عدد در مقایسه با سه سال قبل، بیش از دو برابر افزایش یافته و سرعت رشد آن از نرخ تورم رسمی نیز پیشی گرفته است. علاوهبرآن، این عدد که سهمی حدود 9 درصدی از کل مخارج خانوار را به خود اختصاص داده، بسیار فراتر از استانداردهای جهانی (3 تا 5 درصد) است و فشار مضاعف بر بودجه خانوادهها را نشان میدهد.
در کنار اینترنت، هزینه بستههای مکالمه و پیامک نیز سهم قابلتوجهی از هزینه ارتباطی را به خود اختصاص دادهاند. باوجود گسترش پلتفرمهای اجتماعی، تماس تلفنی همچنان برای بسیاری از مشاغل و ارتباطات ضروری است و همین مسئله باعث شده خانوارها ناچار به خرید بستههای ترکیبی شوند.
نکته قابلتأمل اینجاست که این افزایش قیمت با بهبود کیفیت خدمات همراه نبوده است. درحالیکه تعرفهها بهصورت مستقیم و غیرمستقیم (از طریق کاهش حجم و یا مدت اعتبار بستهها) رشد کردهاند، کاربران همچنان با مشکلاتی نظیر افت سرعت در ساعات اوج مصرف و قطعیهای مکرر مواجه هستند. این ناهماهنگی بین «هزینه پرداختی» و «کیفیت دریافتی» باعث شده بسیاری از خانوارها ناچار شوند برای تأمین هزینه اینترنت، از مخارج فرهنگی و رفاهی دیگر خود چشمپوشی کنند.
افزایش هزینه اینترنت خانوار؛ زنگ خطر برای سیاستگذار ارتباطات
کارشناسان معتقدند نبود رقابت واقعی میان اپراتورها، یکی از عوامل اصلی این وضعیت است. وقتی انتخاب مصرفکننده محدود باشد، حتی افزایشهای جزئی تعرفه نیز بهسرعت در کل بازار تسری پیدا میکند و راه گریزی برای کاربر باقی نمیماند.
در نهایت، اصلیترین قربانی این وضعیت، طبقه متوسط جامعه است. برخلاف دهکهای بالا که حساسیت قیمتی کمتری دارند یا دهکهای پایین که مصرف خود را به حداقل رساندهاند، طبقه متوسط برای آموزش، اشتغال و امور بانکی وابستگی شدیدی به فضای مجازی دارد. تداوم این روند میتواند منجر به ایجاد یک «شکاف دیجیتال» عمیق شود که در آن دسترسی به فرصتهای رشد و یادگیری، تنها محدود به قشر مرفه جامعه باقی بماند.
اولین باشید که نظر می دهید