باتری‌ها از مهم‌ترین دستاوردهای تاریخ بشر به شمار می‌آیند؛ چراکه به ما این امکان را می‌دهند تا دستگاه‌های دیجیتال برای مدت طولانی‌تری کار کنند و دوام بیاورند. با این حال، تصورات و باورهای غلط زیادی در مورد باتری گوشی و باتری دیگر گجت‌ها وجود دارد. در این مقاله، به بررسی رایج‌ترین افسانه‌ها و باورهای غلط درباره باتری گوشی هوشمند می‌پردازیم و در انتها، نکاتی کاربردی برای افزایش عمر باتری ارائه خواهیم کرد.
باورهای نادرست درباره باتری گوشی
بیشتر گوشی‌های هوشمند امروزی از باتری‌های لیتیوم-یونی استفاده می‌کنند؛ باتری‌هایی که انرژی بالا، طول عمر زیاد و سرعت شارژ مناسب‌شان، آنها را به یکی از کارآمدترین منابع انرژی تبدیل کرده است. با این حال، هنوز هم تصورات نادرست زیادی درباره نحوه‌ی استفاده و مراقبت از باتری گوشی وجود دارد. در این مقاله، به بررسی چند باور غلط رایج درباره باتری گوشی می‌پردازیم و توضیح می‌دهیم که واقعیت چیست. در مقاله‌ای دیگر می‌توانید در مورد بالا رفتن عمر باتری گوشی های هوشمند با کشف تازه‌ای از علم مطالعه کنید.
۱) آیا شارژ کردن گوشی در طول شب مضر است؟
یکی از شایع‌ترین باورها این است که اگر گوشی در طول شب به شارژر وصل بماند، باتری آن آسیب می‌بیند. این باور تا حدودی در گذشته درست بود؛ زمانی که باتری‌ها و شارژرها به اندازه امروز هوشمند نبودند.
گوشی‌های مدرن اما به سیستم‌های مدیریت هوشمند شارژ مجهز هستند. این سیستم‌ها پس از پر شدن شارژ باتری، جریان برق را کاهش داده یا متوقف می‌کنند تا از شارژ بیش از حد (Overcharging) جلوگیری شود. در نتیجه این باور که اگر گوشی خود را برای مدتی پس از رسیدن به 100%، به شارژر وصل کنید، باعث کاهش ظرفیت باتری یا حتی آتش گرفتن آن می‌شود؛ باور غلطی است.
البته این افسانه ریشه‌های موجهی دارد، بنابراین جای تعجب نیست که همچنان یادآوری شود. در گذشته، اگر باتری‌های لیتیوم-یونی را برای مدت طولانی در شارژ رها می‌کردید، بیش از حد گرم می‌شدند. در واقع این امر باعث آسیب به باتری و کاهش عملکرد می‌شد.
ویژگی‌هایی مثل Optimized Battery Charging در آیفون یا Adaptive Battery در گوشی‌های اندرویدی، می‌توانند شارژ باتری را معمولاً تا حدود 80% نگه دارند و فقط زمانی آن را تا 100% پر می‌کنند که بدانند قصد استفاده از گوشی را دارید. با این حال، گرمای زیاد همچنان دشمن اصلی باتری است. اگر گوشی خود را زیر بالش بگذارید یا در محل گرم شارژ کنید، احتمال فرسودگی زودرس باتری وجود دارد.
نکته: برای طول عمر بیشتر، سطح شارژ را بین 40 تا 80 درصد نگه دارید و گوشی را در محیطی خنک و دارای تهویه شارژ کنید.
۲) آیا استفاده از گوشی هنگام شارژ خطرناک است؟
استفاده از گوشی در حین شارژ به خودی خود خطرناک نیست، اما استفاده از گوشی در زمان شارژ شدن دستگاه ممکن است باعث گرم شدن بیش از حد شود، مخصوصاً اگر در حال بازی یا اجرای برنامه‌های سنگین باشید. گرما دشمن باتری است و دمای بالا، سرعت فرسایش آن را افزایش می‌دهد. به همین دلیل بهتر است هنگام شارژ، از بازی کردن یا تماشای ویدیوهای طولانی خودداری کنید.
برخی گوشی‌ها مانند مدل‌های سونی و گوگل دارای ویژگی شارژ بای‌پس (Charge Bypass) هستند که در هنگام استفاده سنگین، برق را مستقیماً از آداپتور تأمین می‌کنند تا باتری را تحت فشار نگذارند. از سوی دیگر برخی از گوشی‌ها هشدارهایی برای اعلام افزایش دمای گوشی ارائه می‌دهند یا به طور ناگهانی برای خنک شدن دستگاه، بسیاری از قابلیت‌ها و برنامه‌ها را غیرفعال می‌کنند. در نتیجه چیزی که اهمیت دارد، کنترل دمای گوشی هوشمند است و اگر استفاده از گوشی در زمان شارژ دستگاه باعث افزایش دمای آن نشود، خطرناک نخواهد بود.
۳) آیا بستن برنامه‌ها باعث صرفه‌جویی در مصرف باتری می‌شود؟
بسیاری از افراد، وقتی باتری گوشی‌شان رو به اتمام است، تا حد امکان برنامه‌های زیادی را به صورت دستی می‌بندند. ایده این است که این برنامه‌ها منابع را اشغال می‌کنند و بستن آنها باعث می‌شود تا باتری بیشتر دوام بیاورد. اما در واقع سیستم‌عامل‌های اندروید و iOS خودشان به طور هوشمند مدیریت منابع را انجام می‌دهند.
وقتی از برنامه‌ای استفاده نمی‌کنید، سیستم آن را در حالت تعلیق (Suspend) قرار می‌دهد، بنابراین مصرف انرژی ناچیز است. بستن مداوم برنامه‌ها باعث می‌شود هنگام باز کردن دوباره، انرژی بیشتری صرف راه‌اندازی مجدد شود.
در اکثر گوشی‌ها، صفحه نمایش چیزی است که بیشترین انرژی را مصرف می‌کند، بنابراین کاهش روشنایی صفحه می‌تواند تاثیر بیشتری بر عمر باتری داشته باشد. همچنین می‌توانید صفحه نمایش را تا حد امکان کاملاً خاموش بگذارید. در نهایت، هم iOS و هم اندروید حالت صرفه‌جویی در مصرف باتری را ارائه می‌دهند که می‌توانید آن را در تنظیمات پیدا کنید. فعال کردن این حالت، به‌روزرسانی برنامه‌ها در پس‌زمینه را متوقف می‌کند، به این معنی که چیزهایی مانند ایمیل‌ها به طور خودکار دانلود نمی‌شوند و باتری شما بیشتر دوام می‌آورد.
اگر می‌خواهید مصرف باتری را کاهش دهید به موارد زیر توجه داشته باشید:
- روشنایی صفحه را کم کنید.
- در صورت نیاز، حالت صرفه‌جویی در مصرف باتری (Battery Saver Mode) را فعال کنید.
- زمان روشن ماندن صفحه را کاهش دهید.
۴) آیا باید قبل از شارژ، باتری را کاملاً خالی کرد؟
این باور از زمان باتری‌های نیکل-کادمیوم به جا مانده است. در آن دوران گمان می‌شد که اگر باتری پیش از شارژ، کامل خالی نشود، بخشی از ظرفیتش را از دست خواهد داد؛ پدیده‌ای که به آن اثر حافظه (Memory Effect) می‌گفتند. اما باتری‌های لیتیوم-یونی چنین مشکلی ندارند. برعکس، خالی شدن کامل آنها تا صفر درصد حتی می‌تواند به ساختار شیمیایی‌شان آسیب بزند.
از سوی دیگر درست است که ظرفیت باتری‌های لیتیوم-یون با هر چرخه شارژ کاهش می‌یابد، اما این تأثیر بسیار ناچیز است. اگرچه خالی و پر نشدن کامل باتری گوشی هوشمند می‌تواند مزایای جزئی داشته باشد، اما بعید است که تأثیر قابل توجهی بر ظرفیت باتری داشته باشد، مگر اینکه گوشی را برای سال‌های زیادی استفاده کنید. اکثر باتری‌های گوشی‌های هوشمند حتی پس از چندین سال استفاده سنگین، 80٪ یا بیشتر از ظرفیت شارژ اولیه خود را حفظ می‌کنند.
۵) آیا استفاده از شارژر اصلی گوشی ضروری است؟
تا چند سال پیش، بسیاری از گوشی‌ها فقط با شارژرهای اختصاصی خود سریع شارژ می‌شدند، اما امروزه بیشتر مدل‌ها از استانداردهای جهانی شارژ سریع مثل USB Power Delivery یا PPS پشتیبانی می‌کنند.
بنابراین، لازم نیست همیشه از شارژر برند گوشی خود استفاده کنید؛ کافی است شارژر و کابل دارای گواهینامه و معتبر تهیه کنید تا از نظر ولتاژ، جریان و ایمنی با دستگاه شما سازگار باشد. فقط از شارژرهای تقلبی یا بی‌نام‌ونشان استفاده نکنید، زیرا ممکن است باعث گرمای بیش از حد یا آسیب به مدار شارژ گوشی شوند.
۶) آیا خاموش کردن بلوتوث و موقعیت مکانی باعث صرفه‌جویی چشمگیر در باتری می‌شود؟
این توصیه زمانی درست بود، اما امروزه دیگر تأثیر قابل توجهی ندارد. فناوری‌های جدید بلوتوث و GPS بسیار بهینه‌تر و کم‌مصرف‌تر شده‌اند. طبق آزمایش‌ها، فعال بودن بلوتوث در طول روز تنها حدود 4% مصرف باتری را افزایش می‌دهد. بنابراین خاموش کردن مداوم آن صرفه‌جویی قابل توجهی ایجاد نمی‌کند.
اگرچه غیرفعال کردن همه این گزینه‌ها یا رفتن به حالت هواپیما باعث صرفه‌جویی در عمر باتری می‌شود، اما اینکار نهایتا نیم ساعت عمر باتری را در طول یک روز کامل افزایش خواهد داد، بنابراین مسلماً این افزایش ارزش دردسر را ندارد. در نهایت اگر می‌خواهید مصرف انرژی را واقعاً کاهش دهید، بهتر است به سراغ کارهایی مانند کاهش روشنایی صفحه و فعال کردن حالت ذخیره باتری بروید.
نکات کاربردی برای افزایش طول عمر باتری
برای به حداکثر رساندن طول عمر باتری، مراحل پیچیده‌ای لازم نیست. پیروی از این روش‌های ساده و علمی می‌تواند کمک زیادی کند:
- از بالا رفتن دمای گوشی جلوگیری کنید: عملکرد باتری لیتیوم-یون می‌تواند تحت تأثیر گرمای زیاد کاهش یابد. در نتیجه اگر گوشی خود را خنک نگه‌دارید، عمر باتری شما بیشتر خواهد شد و هرچه دمای گوشی بیشتر شود، عمر باتری نیز کاهش خواهد یافت.
- شارژ در محدوده بهینه: نگهداری در محدوده 20 تا 80 درصد شارژ، فشار بر باتری را کاهش داده و طول عمر آن را افزایش می‌دهد.
- دشارژهای عمیق را به حداقل برسانید: تخلیه بیش از حد و مکرر باتری می‌تواند باعث تخریب سریع‌تر شود. در نتیجه بهتر است باتری را مرتباً شارژ کنید تا به 0% نرسد.
- از شارژرهای دارای گواهینامه استفاده کنید: آسیب به باتری ممکن است ناشی از شارژرهای بدون گواهینامه یا آسیب دیده باشد. در نتیجه شارژر تقلبی نخرید و سعی کنید به بهترین و معتبرترین برندها اعتماد کنید.
- فعال کردن ویژگی‌های صرفه‌جویی در مصرف باتری: قابلیت صرفه‌جویی در مصرف باتری که در همه‌ی گوشی‌ها ارائه شده، روشنایی صفحه نمایش را کاهش می‌دهد و مانع اجرای فرایندهای سنگین در پس‌زمینه می‌شود.
در نهایت، باید دانست که باتری‌های لیتیوم-یونی عمر محدودی دارند، اما با رعایت چند نکته ساده می‌توان این عمر را به حداکثر رساند. گوشی‌های هوشمند امروزی به اندازه‌ای هوشمند هستند که بیشتر کارهای محافظتی را خودشان انجام دهند. فقط کافی است کمی مراقب گرم و شارژرهای تقلبی باشید.
اولین باشید که نظر می دهید