ایلان ماسک اعلام کرده است که هوش مصنوعی تمام مشاغل را از بین خواهد برد، حتی شغل خودش را.این میلیاردر و غول فناوری که آینده هوش مصنوعی را میسازد، اعتراف کرده است که هیچکس از خطر بیمصرفشدن در امان نیست، حتی کسانی که خودشان در رأس این صنعت قرار دارند.
ایلان ماسک چند ماه پیش نیز ادعا کرده بود که با هوش مصنوعی شغلها در آینده بهنوعی سرگرمی تبدیل خواهد شد. اما به نظر میرسد که حالا مسئله برای او جدیتر شده است. علاوه بر این، ماه گذشته نیز، جنسن هوانگ اعتراف کرد که هوش مصنوعی شغلها را میبلعد، اما دنیا را نجات میدهد. این در حالی است که او در ابتدا معتقد بود که هوش مصنوعی فقط جایگزین شغل های خاص خواهد شد.
اظهارنظر ماسک برای افرادی که نسبت به آینده هوش مصنوعی نگران هستند، آرامشبخش نبود. مدیرعامل تسلا و ثروتمندترین فرد جهان هشدار داده است که هیچ شغلی امن نیست، حتی شغل خودش.
ماسک این هشدار را در شبکه اجتماعی X (توییتر سابق) که مالک آن است، در پاسخ به پستی درباره تمجید از ChatGPT بیان کرده است. در آن پست، کاربری توضیح داده بود که چگونه یک فرد نجاتیافته از سرطان از ChatGPT برای بهچالشکشیدن نظر پزشکان، دفاع از خود و تصمیمگیری بهتر در درمان استفاده کرده است.
در آن پیام آمده بود که این اتفاق بدون شک باعث نارضایتی پزشکان و ایجاد چالش برای صنعت پزشکی خواهد شد و نبردی میان پزشکی و هوش مصنوعی شکل خواهد گرفت. نویسنده تأکید کرده بود: پزشکان میتوانند اشتباه کنند و هوش مصنوعی میتواند مفید باشد و جان انسانها را نجات دهد. این یک قضاوت ارزشی نیست، بلکه موضوع تنشی جدید است.
به گفته ماسک، دیگر جای بحثی باقی نمانده است؛ هوش مصنوعی جایگزین انسانها خواهد شد، بدون توجه به اینکه شغلشان چیست. او نوشته است: «هوش مصنوعی هماکنون از بیشتر پزشکان بهتر عمل میکند. این یک حقیقت صادقانه است.»
او ادامه داده است: و حتی بسیار بهتر هم خواهد شد. این موضوع برای همه مشاغل صادق است، حتی شغل من.
اعترافی نادر در سیلیکون ولی
ماسک از معدود مدیران ارشد فناوری است که علناً پذیرفته است شغل خودش هم میتواند به دست هوش مصنوعی انجام شود. در حالی که بحثها بیشتر بر تأثیر هوش مصنوعی بر مشاغل کارگری و اداری متمرکز بوده، کمتر مدیری این موضوع را به خود نسبت داده است؛ بهویژه آنهایی که به نام افزایش بهرهوری با هوش مصنوعی، نیروی انسانی را تعدیل میکنند.
اظهارات او موجی از واکنشها را در شبکههای اجتماعی برانگیخت. کاربری نوشت: اصلاً نمیتوانم تصور کنم کسی بتواند کارش را بهتر از ایلان انجام دهد. آینده با هوش مصنوعی فوقالعاده خواهد بود!! همه میتوانند به نسخه زنده ایلان دسترسی داشته باشند!
کاربر دیگری خطاب به او نوشته است: وقتی با هوش مصنوعی جایگزین شوی، من تو را برای پروژه Eden 2.0 دعوت خواهم کرد. تو خدمات زیادی به بشریت کردهای. وقت آن رسیده که آرامش و عشق فراوان را تجربه کنی.
اما برخی دیگر نگران شدند و پرسیدند: آیا راهحلی وجود دارد؟ یا همه ما باید بدون انجام کاری حقوق بگیریم در حالی که هوش مصنوعی همه کارها را انجام میدهد؟
چشمانداز بزرگتر مشاغل
سرمایهگذارانی مانند مارک کوبان بر این باورند که به جای وحشت باید آماده شد؛ با یادگیری مهارتهای مرتبط با هوش مصنوعی و توسعه تواناییهای نرم که ماشینها به سختی میتوانند تقلید کنند. آنها میگویند همچنان نیاز به افرادی خواهد بود که سیستمهای هوش مصنوعی را برنامهریزی، آموزش و مدیریت کنند و به دیگران بیاموزند چگونه از آن استفاده کنند.
ابعاد این تغییرات بهتدریج آشکار میشود. بر اساس گزارش «آینده مشاغل 2025» مجمع جهانی اقتصاد، 41% کارفرمایان در سراسر جهان به دلیل هوش مصنوعی قصد کاهش نیرو دارند و این رقم در آمریکا به 48% میرسد. در عین حال، 77% از کارفرمایان انتظار دارند مهارتهای کارکنان فعلی را برای کار در کنار هوش مصنوعی ارتقا دهند و 47% نیز در حال آمادهسازی برای انتقال نیرو از مشاغل در حال حذف به موقعیتهای جدید هستند.
ارتقای GPT-5 توسط OpenAI
اظهارات ماسک درست در روزی مطرح شد که OpenAI از GPT-5، نسخه جدید و بسیار پیشرفته چتبات محبوب خود رونمایی کرد. به گفته این شرکت، GPT-5 یک «همکار فکری فعال» است که میتواند نگرانیهای بالقوه را پیشبینی کند، پرسشهای روشنکننده بپرسد و پاسخهای دقیق و متناسب با بافت ارائه دهد. این نسخه ایمنتر و قابلاعتمادتر است و تمرکز ویژهای بر حوزه سلامت دارد.
ماسک صرفاً یک ناظر نیست، بلکه یکی از معماران اصلی این آینده است. شرکت او، xAI، که دو سال پیش تأسیس شد، ابزارهای پیشرفته هوش مصنوعی از جمله چتبات قدرتمند اما بحثبرانگیز گروگ را توسعه میدهد. با وجود انتقادها مبنی بر انتشار تئوریهای توطئه و اطلاعات نادرست توسط گروک، نسخه جدید آن با نام SuperGrok به گفته کارشناسان، یکی از پیشرفتهترین مدلهای هوش مصنوعی موجود به شمار میرود.
عرضه مدلهایی مانند GPT-5 پیشبینی ماسک را از یک داستان علمیتخیلی دور، به واقعیتی قریبالوقوع تبدیل کرده است. پیامدهای آن عظیم است؛ زیرا با پیشرفت بیشتر سیستمهای هوش مصنوعی، نهتنها بازار کار بلکه مفهوم خود «کار» دچار تغییر اساسی خواهد شد. اگر حتی ماسک معتقد باشد که شغل خودش هم قابلاتوماتیکشدن است، پرسش بزرگتری پیش میآید: برای بقیه چه اتفاقی خواهد افتاد؟