تلسکوپ چاندرا به دنبال کشف سیارات قابل سکونت

ستاره‌شناسان با استفاده از داده‌های تلسکوپ پرتو ایکس CHANDRA ناسا و همچنین تلسکوپ XMM-Newton آژانس فضایی اروپا، در حال انجام پژوهش‌های جدیدی برای شناسایی سیارات فراخاکی (Exoplanet) با قابلیت سکونت در اطراف ستارگان نزدیک به زمین هستند. این پژوهش‌ها با هدف ایجاد مبنایی علمی برای پروژه‌های اکتشافی آتی در زمینه سیارات فراخاکی صورت می‌گیرد.

به گزارش سرویس اخبار نجوم آژانس فناوری تکنا، گروهی از پژوهشگران با تمرکز بر تابش ساطع شده از ستارگان مجاور، از تلسکوپ چاندرا برای ارزیابی قابلیت سکونت سیارات احتمالی در مدار این ستارگان استفاده کردند. بر اساس یافته‌های علمی، سطوح بالای پرتوهای فرابنفش و ایکس می‌توانند جو سیارات فراخاکی را تخریب کند. بدین ترتیب، امکان پشتیبانی از حیات (به شکلی که ما می‌شناسیم) را در آن‌ها کاهش دهند.

دکتر بایندر ستاره‌شناس دانشگاه ایالتی پلی‌تکنیک کالیفرنیا و سرپرست این مطالعه، در بیانیه‌ای علمی اعلام کرد: «بدون در نظر گرفتن پرتوهای ایکس ساطع شده از ستاره میزبان، نمی‌توانیم به طور قطع قابلیت سکونت یک سیاره فراخاکی را تایید کنیم. بررسی دقیق میزان دریافت دوز پرتو ایکس توسط این سیارات، امری ضروری است.» این گروه تحقیقاتی تاکنون موفق به مطالعه ۵۷ ستاره نزدیک به منظومه شمسی شده است. آن‌ها در این مطالعات درخشندگی و انرژی ذرات تابش‌شده در طول موج پرتو ایکس از این ستارگان را مورد سنجش قرار داده‌اند. همچنین، سرعت تغییر میزان انتشار پرتو ایکس به دلیل فوران‌های ستاره‌ای نیز در این پژوهش‌ها تحلیل شده است.

دکتر سارا پیکاک، پژوهشگر دانشگاه مریلند، بالتیمور کانتی در این بیانیه گفت: «ما در این پروژه موفق شده ایم که ستارگانی با محیط تابش پرتو ایکس در ناحیه قابل سکونت آن‌ها را شناسایی کنیم، مشابه یا حتی ملایم‌تر از محیطی است که زمین در آن شکل گرفته است. وجود چنین شرایطی می‌تواند نقش بسزایی در حفظ جو غنی‌ای مانند جو زمین ایفا کند.» با وجود اینکه تنها تعداد محدودی از این ۵۷ ستاره شناخته‌شده، دارای سیاره فراخاکی قابل سکونت هستند. اما به احتمال زیاد سیارات فراخاکی قابل سکونت بیشتری در کهکشان راه شیری وجود دارند که تاکنون کشف نشده‌اند. برای درک بهتر ابعاد این موضوع، لازم به ذکر است که تاکنون بیش از ۵۵۰۰ سیاره فراخاکی کشف شده است. اما نزدیک به ۱۰,۰۰۰ مورد دیگر نیز به عنوان کاندیدای سیاره فراخاکی در حال بررسی هستند. برآوردهای علمی حاکی از آن است که احتمالاً میلیاردها سیاره فراخاکی تنها در کهکشان راه شیری وجود دارد.

دکتر ادوارد شویترمن، اخترزیست‌شناس دانشگاه کالیفرنیا، ریورساید گفت: «با وجود ابهام در مورد تعداد سیارات شبیه به زمین که در تصاویر نسل بعدی تلسکوپ‌ها کشف خواهند شد. اما یک نکته مسلم است: زمان اختصاص‌یافته برای مشاهده این سیارات بسیار باارزش بوده و دستیابی به آن به شدت دشوار خواهد بود. داده‌های پرتو ایکس به دست آمده از این پژوهش‌ها به ما کمک می‌کنند تا فهرست اهداف را اصلاح و اولویت‌بندی کنیم. این امر می‌تواند به ثبت سریع‌تر اولین تصویر از سیاره‌ای شبیه به زمین کمک شایانی کند.»